Varis Tedavisi

Varis Nedir?

Toplar damar olarak da bilinen venler vücudumuzdaki kirli kanı kalbe geri götüren damar yapılarıdır. Normade toplar damarların içerisinde kanın tek yönde akışını sağlayan kapakçıklar bulunmaktadır. Bu kapakçıklar kirli kanın yerçekimi etkisiyle bacağımızın alt kesimlerinde birikmesine engel olur. Bu kapaklar bazı kişilerde değişik etkenler sonucu hasar görür ve işlevlerini yitirir. Bu durum kirli kanın danar içinde geriye doğru birikmesine, göllenmesine ve damarları genişletmesine neden olur. Varisler yukarıda belirttiğimiz kapakçık bozukluklarına ek olarak damar duvarında meydana gelen ve duvar esnekliğinin kaybına bağlı da oluşabilir.

Varis olgularında damarsal genişleme her zama dışarıdan farkedilmeyebilir. Bununla birlikte birçok olguda dıştan görünüm hastayı rahatsız edecek kadar belirgindir. İleri olgularda bacaklarda şişme, morarma ve hatta ülser oluşumuna dahi görülebilir.

Varisin başlıca nedenleri:

• Genetik yatkınlık
• Ayakta uzun süre durmayı gerektiren meslekler
• Hareketsiz (sedanter) yaşam tarzı
• Aşırı kilo/obezite
• Gebelik ve doğum
• Yaş
• Cinsiyet (Kadınlarda daha sıktır)

Varisin yol açtığı şikayetler:

• Ağrı:
  • Her bacak ağrısı varise bağlı olmayabilir. Hangi ağrılar varisi yani toplar damar yetmezliğini düşündürür?
    • Ağrı, gün içerisinde ayakta durmakla belirginleşiyorsa
    • Yatmakla ya da bacağı kaldırmakla azalıyorsa
    • Egzersizle azalıyorsa
    • Sıcak havalarda, sauna gibi sıcak ortamlarda belirginleşiyorsa
    • Varis çorabı ile azalıyorsa varisi düşündürür.
• Bacak ve ayakta şiş görünüm: Ayak bileği öncelikli olmak üzere bacağa yayılır ve uzun süre ayakta durmak ile belirginleşir.
• Ağırlık, yorgunluk: Özellikle uzun süre ayakta kalma ile belirginleşir.
• Ciltte renk değişikliği: Morarma, kararma
• Ciltte kaşıntı, his kaybı, karıncalanma
• Uyuşukluk ve kramp

Tedavi edilmediği takdirde zaman içerisinde varis nedeniyle daha şiddetli belirtiler ortaya çıkar:

• Gittikçe artan hatta gece uyandıran ağrı ve hassasiyet
• Kanama
• Tekrarlayan ülsere yaralar
• Varislerde belirgin şişkinlik, aşırı dolgunluk
• Huzursuz Bacak Sendromu
• Varis içerisinde pıhtı ve enfeksiyon gelişimi

**Her ne kadar günlük pratikte bacak ile ilgili yüzeyel toplar damar sorunlarının tamamı varis olarak adlandırılsa da hastalığın esas adı kronik ven yetmezliğidir. Kronik ven yetmezliği, varis yani variköz (genişlemiş) venlerin gelişimi ile sonuçlanır.

Variköz Ven Nedir?

Variköz ven, çapı 3 mm ‘nin üzerinde olup, çoğu zaman ciltten kabarık, kıvrıntılı ve dolgun görünümde, mavi-mor renkte genişlemiş toplar damarlardır.

Kılcal Varis Nedir?

Kılcal varis çapı 2 mm’nin altında olup, ciltten kabarık olmayan kırmızı-mavi damar genişlemeleridir. Kilcal varisler temelde kozmtik yönden sorun oluştururlar. Bu varislerin tedavisi estetik amaçlarla yapılır. Kliniğimizde kılcal varislerin tedavisinde iki aşamalı tedavi planlaması ile yüksek başarı sağlamaktayız.

Variste Ameliyatsiz Tedavi

Varis tedavisinde, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de açık ameliyatlar terk edilmiş olup onun yerini minimal invaziv termal ablasyon yöntemleri (damar içine ısı uygulanan kansız yöntemler) almıştır. Bu yöntemlerle yapılan tedavilerin başarısını belirleyen temel faktör, varisin erken tanısı ve ilerlemesine izin verilmeden tedavi edilmesidir. Biz de bu yöntemleri 15 yıldır yüksek başarıyla uygulamaktayız. Tedavi başarımız titizlikle uyguladığımız bütüncül ve hasta bazlı yaklaşımdan kaynaklanmaktadır.

• Bütüncül tedavi: Tek bir yöntemi değil, fakat gerekli sayıda birden fazla yöntemi kombine şekilde uyguluyor ve tedavi etkinliğini arttıtıryoruz.
• Hasta bazlı: Hastalarda tüm damara uygulanan kalıplaşmış tedavi yerine sadece fonksiyon bozukluğu olan damar segmenti tedavi edilmelidir. Ana toplar damarın (safen ven) sağlıklı kısımlarına yapılan tedavi modern yaklaşımda gereksiz ve zararlı olarak kabul edilmektedir. Bu kabul tüm damarın boylu boyunca çıkartıldığı açık cerrahilerin terkedilmesinin de başlıca nedenlerinden biridir. Bununla birlikte termal ablasyonda bile çoğumerkezlerde tüm damar tedavi edilmekte olup, sadece hastalıklı kısımlara yönelik tedavi için ayrıntılı damar haritasının ileri ultrasonografi ile radyaoloji uzmanlarımız tarafından çıkartılması oldukça önemlidir.
• Ayrıca özellikle kılcal varis olarak bilinen ve cillt yüzeyinde kötü bir görünüme neden olan genişlemiş kırmızı-mavi-mor renkli damarların estetik tedavisinde kullandığımız yöntemler ile fark yaratmaktayız.
• Her hastayı ayrı bir birey olarak değerlendiriyor, tolerabilite ve ihtiyaçlarınıza göre en uygun yaklaşımı belirliyoruz.

Isı ile Tedavi (Termal Ablasyon)

Günümüzde radyofrekans (RFA) ve lazer (EVLA) enerjisi kullanılan iki farklı sistem bulunmaktadır. Her iki sistemde de yoğun tecrübemiz bulunmakla birlikte biz kliniğimizde son dönemde yan etki oranı daha düşük olan radyofrekans enerjisini tercih etmekteyiz.

• Termal ablasyon için safen ven (bacakta varis oluşumuna neden olan toplar damar) içine iğne deliğinden kateter olarak adlandırılan enerji aktarıcı bir sistem yerleştirilir.
• Ardından damar çevresine lokal anestezi uygulanır. Tümesan anestezi olarak bilinen bu işlem damar çevresine hassas dokuları ısıdan koruyan ve işlemin ağrısız olmasını sağlayan anestetik madde ve serum karışımıNIN enjekte edilmesidir.

Bu anestezinin üç amacı vardır: Ağrıyı engellemek, damarı çevre dokulardan ayırarak komprese etmek ve çevre dokuları ısıdan korumak.

• İşlemin başarısını doğrudan etkileyen bu aşama ultrason eşliğinde yapılır. Ultrason kullanılarak yapılan tedaviler diplomalı girişimsel radyologlar tarafından uygulanmaktadır.
• Tümesan anestezi sonrasında damar içerisine segment-segment enerji uygulanır ve damar, uygulanan ısı ile kapatılır.
• İşlem sırasında hasta ağrı hissetmez sadece anestezi iğnesine bağlı uygulaması sırasında tolere edilebilir ufak ağrılar olabilmektedir.
• Isı ile tedavi yönteminde amaç hastalıklı damarı kalıcı olarak kapatmaktır.

Skleroterapi (Köpük Tedavisi)

• Köpük tedavisi olarak da adlandırılan bu tedavi yönteminde özel bir ilaç; sıvı formda ya da hava ile köpürtülerek, köpük formda damar içerisine enjekte edilir. Kimyasal özelliği gereği damarın kapanmasını sağlar.
• Skleroterapi tüm toplar damar yetmezliklerinde kullanılabilir. Ancak bu yöntemi z günlük pratiğimizde daha çok kılcal varis olarak bilinen, cilltten görünen ven genişlemelerinin tedavisinde tercih etmekteyiz.
• Köpük yakıcı özelliğinden dolayı sadece deneyimli uzmanlarca ve dikkatli kullanılması gereken bir yöntemdir. Bununla birlikte tecrübeli ellerde başarı oranı yüksektir.
• Tedavi tipişk olarak 2-3 seans şeklinde yapılmaktadır.
• Kliniğimizde ultrason rehberliğinde skleroterapi uygulamalarını; görülmesi ve enjekte edilmesi zor olan varislerin tedavisinde kullanmaktayız. Bazı hastalarda kılcal varislerin gelişimine neden olan, dışarıdan görülemeyen besleyici damarlar olabilir. Bu sebeple tüm kılcal varis tedavilerinde skleroterapi (köpük tedavisi) işlemini mutlaka ultrason ile yapmaktayız. Ultrason, skleroterapi sürecinde tedavimize rehberlik etmeye devam etmek için kullanılır.
• Köpük tedavisinde cilt altına az miktarda lokal anestezi uygulanır ve ardından damar içine bir iğne yerleştirilir. Bölge lokal anestezi ile uyuşturulduğu için işlem genellikle ağrısızdır. Hastalıklı damara, damarı içeriden kapatan ilaç (sklerozan) dikkatli bir şekilde enjekte edilir ve işlem ultrason ekranından takip edilir.

Yapıştırıcılar:

• Glue olarak bilinen siyanoakrilatın kullanımı ısı kullanılan yöntemlere göre çok daha basit olmasına karşın yapıştıcı özelliği oldukça kuvvetli olması ve kontrolünün daha zor olması nedeniyle kullanımı yaygın değildir. Biz bu yöntemde de tecrübeli olmamıza karşın tercih etmemekteyiz.

MOCA:

• Bu yöntem hm mekanik hem de kimyasal olarak damarın kapatılması işlemidir. Dakikada 3500 dönüş yapan bir tel mekanik olarak damara hasar verir ve ardından kimyasal kapatıcı olan köpük uygulanarak damar kapatılır.

Ameliyatsız Tedavinin Avantajları

Varis tedavisinde minimal invaziv tedaviler birçok avantajı ile cerrahi yaklaşımın önüne geçmiştir. Yapılan çalışmalarda ameliyat ile ameliyatsız damar içi tedavilerin etkinliği benzer olsa da birçok avantajı aşağıda sıralanmıştır.

1. İşleme bağlı gelişebilecek komplikasyon oranları çok daha düşük
   • Kanama
   • Sinir hasarı
   • Enfeksiyon
2. Kesi yok, yara izi yok.
3. Hasta işlemden sonra yürüyerek ayrılır, işine dönebilir.
4. Hastane yatışı gerektirmez.
5. İşlem sonrası ağrı vb şikayetler çok daha düşük şiddettedir.